-
1 разбить
совер.1. асæттын, ацъæл кæнын, бамур кæнын, фехалынразбить тарелку – тæбæгъ асæттын
разбить счастье (перен.) – амонд фехалын
2. (поразить врага) ныппырх кæнын, ныддæрæн кæнынразбить войска противника – знаджы æфсад ныппырх кæнын, ныддæрæн кæнын
3. (розделить) хæйттæ акæнын, адихтæ кæнынразбить на три равные части – æртæ æмхуызон хайыл адих кæнын
-
2 разгромить
совер. ныддæрæн кæнын, ныддæрæсхæрæн кæнын, ныффалгæрон кæнын, ныппырх кæнын -
3 вдребезги
нареч.1. (на мелкие куски): разбить вдребезги – бамур кæнын, бапырх кæнын, ныцъцъæл кæнын, тæгæлтæ ахауын кæнын, базгъæлæнтæ кæнын, ныццæх-ныммур кæнын, ныддæрæн кæнын2. разг. зыбытыпьяный вдребезги – зыбыты расыг, фыдрасыг
-
4 опустошить
совер. ныггæныстон кæнын, ныггæндон кæнын, ныддæрæн кæнын, хæлæттаг фæкæнынсаранча опустошила поля – мæтых хуымтæ ныггæныстон кодта
-
5 разнести
совер.1. (доставить) фæйнæрдæм фæхæссын, апырх кæнын, ахæлиу кæнынразнести письма – фыстæджытæ фæйнæ-фæйнæ ранмæ фæхæссын
разнести слух (перен.) – дам ахæлиу кæнын
-
6 сровнять
совер. сæмвæз кæнынсровнять с землей – ныддæрæн кæнын, зæххы æмхуызон скæнын
-
7 в пух
в знач. нареч. разг.:разбить в пух и в прах – ныддæрæн кæнын, ныппырх кæнын
разрядилась в пух и в прах – йæхи сфæлыста
-
8 наголову
-
9 нанести
совер.1. æрхæссын, бахæссын, фæхæссынводой нанесло песку – дон змис фæхаста
нанести на карту – картæмæ бахæссын
2. (причинить):нанести поражение – басæттын, ныддæрæд кæнын
См. также в других словарях:
ныддæйын — ↑ дæйын Хуымæтæг, аразгæ, цæугæ мивдисæг. Æххæст хуыз. Æбæлвырд формæ бирæон нымæцы: ныддæйынтæ Æбæлвырд формæ æн ыл: ныддæйæн Æбæлвырд формæ æн ыл бирæон нымæцы: ныддæйæнтæ йедтæ Ифтындзæг: Æргомон здæхæн. Нырыккон афон. æз ныддæйын … Словарь словообразований и парадигм осетинского языка
ныддæттын — ↑ дæттын Хуымæтæг, аразгæ, цæугæ мивдисæг. Æххæст хуыз. Æбæлвырд формæ бирæон нымæцы: ныддæттынтæ Æбæлвырд формæ æн ыл: ныддæттæн Æбæлвырд формæ æн ыл бирæон нымæцы: ныддæттæнтæ йедтæ Ифтындзæг: Æргомон здæхæн. Нырыккон афон. æз ныд … Словарь словообразований и парадигм осетинского языка
ФÆНЫК ФЕСТЫН КÆНЫН — Ныппырх, ныддæрæн кæнын, бындуронæй скуынæг кæнын. Превратить в прах; пустить на дым … Фразеологический словарь иронского диалекта
ныддæтт-ныддæтт кæнын — з.б.п … Орфографический словарь осетинского языка
ДЗЫХЫ ДÆНДАГ НАЛ АЗЗАЙЫН — 1. Ныппырх, ныддæрæн кæнын. Знаг нырма, кæд дæндаг нал аззад дзыхы, уæддæр йæ мылытæй фæхæцын хъом у. (Беджызаты Ч. Мæсгуытæ дзурынц.) 2. Тынг фæнæмын … Фразеологический словарь иронского диалекта
дæйын — ↓ адæйын, бадæйын, ныддæйын, фæдæйын Хуымæтæг, æнæаразгæ, цæугæ мивдисæг. Æнæххæст хуыз. Æбæлвырд формæ бирæон нымæцы: дæйынтæ Æбæлвырд формæ æн ыл: дæйæн Æбæлвырд формæ æн ыл бирæон нымæцы … Словарь словообразований и парадигм осетинского языка
дæттын — а) ↓ раттын б) ↓ адæттын, бадæттын, æрдæттын, æрбадæттын, радæттын, ныддæттын, сдæттын … Словарь словообразований и парадигм осетинского языка
КЪÆХТÆСÆРФÆН САРАЗЫН — Искæмæй куыд фæнды дæр пайда кæнын, искæй дæлдзиныг кæнын. Нæ фæлæ ды дæр Хъæлæмырзæйæн къæссайы комыл хæцæг сдæ, къæхтæсæрфæн дæ сарæзта... (Æгъуызарты Æ. Хурхæтæны.) Гæнæн уæвгæйæ ныл сæ къæхтæ сæрфтой, æхцон сын лæвæрдта мах ныддæлдзиныг кæнын … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЗÆРДЫЛ ЛÆУУЫН — Хъуыды кæнын, нæ рох кæнын. Зæрæдтæн ма сæ зæрдыл æрлæууыди, æрæджы сын паддзахы æфсæдтæ сæ райгуырæн бæстæ куыд ныддæрæн кодтой. (Богазты У. Уæ нæ хæхтæ, нæ бæстæ...) Кæрæдзи разæнгард кодтой, иуæн йæ зæрдыл цы нæ лæууыд, уый йæм æфтыдта иннæ.… … Фразеологический словарь иронского диалекта
Куырдуат — см. Куырдуат – перевод Куырдуат – чызг иу бафидауынæй йæ ацæуыны бонмæ йæ ныййарджыты хæдзары цы рæстæг фæбадтис, уый. Арæх иу куырдуаты рæстæг тынг ныддæргъвæтин. Куырдуаты бадæг чызджыты хæдзармæ иу æрæмбырд сты йе ’мбал чызджытæ æмæ йæ… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
УАСÆГОЙ — Ирон адæмон сфæлдыстады мæргътыл бирæ таурæгътæ ис. Уыдон сын æвдисынц сæ мифологион равзæрд, сæ æцæг миниуджытæ. Ис Уасæгойыл дæр ахæм таурæгъ. «Хорз, æфсармджын æмæ фæрныг хæдзары бахъомыл рæсугъд, гуырвидауц, зæвæттæм дзыккуджын чызг. Бинонты… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
